Αγίου Γρηγορίου Νύσσης
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!
Ἄς ἑορτάσουμε λοιπόν τήν τριήμερη ἀνάσταση πού ἔγινε πρόξενος αἰώνιας ζωῆς. Γιατί, ὅπως ἡ Θεοτόκος Μαρία δέ δοκίμασε παρθενικές ὠδίνες κόρης ἀνύμφευτης, ἀλλά μέ τή θέληση τοῦ Θεοῦ καί τή χάρη τοῦ Πνεύματος γέννησε τόν Δημιουργό τῶν αἰώνων, τόν Θεό Λόγο τοῦ Θεοῦ, ἔτσι καί ἡ γῆ ἀπό τίς λαγόνες της, ἀποφεύγοντας τίς ὠδίνες τοῦ θανάτου (Πράξ. 2, 24), ἄφησε ἐλεύθερο, ὅταν διατάχτηκε τόν Κύριο τῶν Ἰουδαίων.
«Ευλογητός ο Θεός» (Λουκ. 1, 68). Ας επαινέσουμε σήμερα τον Μονογενή Θεό τον δημιουργό των ουρανίων, αυτόν που έσκυψε πάνω στις μυστικές λαγόνες της γης και με τις φωτοφόρες ακτίνες του φώτισε όλη την οικουμένη. Ας υμνήσουμε σήμερα την ταφή του Μονογενούς, την ανάσταση του Νικητή, τη χαρά του κόσμου, τη ζωή των λαών (Ιω. 16, 20. Λουκ. 2, 10).
Ας υμνήσουμε σήμερα αυτόν που φόρεσε την αμαρτία (Β´ Κορ 5, 21). Ας ευφημήσουμε σήμερα τον Θεό Λόγο, που ντρόπιασε τη σοφία του κόσμου (Α´ Κορ. 1, 20), επιβεβαίωσε την αναγγελία των προφητών, συγκέντρωσε την ομάδα των αποστόλων, διάδωσε την κλήση της Εκκλησίας και τη χάρη του Πνεύματος. Γιατί να, εμείς που κάποτε ήμαστε ξένοι από την επίγνωση του Θεού (Εφ. 2, 13.19), γνωρίσαμε το Θεό και εκπληρώθηκε ο,τι έχει γραφεί: «θα θυμηθούν και θα στραφούν στον Κύριο όλα τα πέρατα της γης και θα πέσουν να τον προσκυνήσουν όλες οι φυλές των λαών» (Ψαλμ. 21, 28).
Τι θα θυμηθούν; Την παλαιά πτώση, τη νέα ανάσταση, την αρχαία παράβαση και την κατοπινή διόρθωση, το θάνατο της Εύας, τη γέννηση της Παρθένου, την αποκατάσταση των λαών, τη συγχώρηση των αμαρτωλών, την προαναγγελία των προφητών, το κήρυγμα των αποστόλων, την αναγέννηση από την κολυμβήθρα (Ιω. 5, 1-30), την επανεγκατάσταση στον Παράδεισο, την επιστροφή των ουρανών, τον δημιουργό που αναστήθηκε, εκείνον που απέθεσε όσα δεν του ταίριαζαν, εκείνον που με τη θεική μεγαλοσύνη του ξαναέχυσε σαν μέταλλο το φθαρτό σε αφθαρσία. Και ποια απέθεσε που δεν του ταίριαζαν; Εκείνα που είπε ο Ησαΐας:«τον είδαμε», λέει, «και δεν είχε ούτε είδος ούτε κάλλος, αλλά το πρόσωπό του ήταν ατιμασμένο και στερούσε ως προς την ωραιότητα από όλων των ανθρώπων» (Ησ. 53, 2-3).
Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν συναναστρεφόταν με τους αλιτήριους Ιουδαίους και τον αποκαλούσαν Σαμαρείτη και δαιμονισμένο (Ιω. 8, 48). Όταν ο Ιούδας ο Ισκαριώτης και τα γεννήματα του σκότους κρατούσαν τον αχώρητο για να τον θανατώσουν. Δεν έλεγε αδικαιολόγητα ο Ιωάννης γι’ αυτούς, «γεννήματα εχιδνών. Ποιος σας συμβούλεψε να ξεφύγετε την μελλοντική οργή;» (Ματθ. 3, 7). Γιατί πραγματικά η οργή του Θεού θα μείνει επάνω τους.
Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν αντιμετώπιζαν το βλαστό της επιείκειας με ραπίσματα και ζητούσαν απαντήσεις με όρκους από αυτόν που είναι δικαστής των όρκων (Μαρκ. 14, 65).
Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν δίκαζαν το δικαστή και έκριναν τον κριτή του κόσμου, όταν ο δούλος ρωτούσε και ο Κύριος σώπαινε, το φως ησύχαζε και το σκοτάδι γαυριούσε, το πλάσμα έδειχνε θρασύτητα και ο Δημιουργός έδειχνε υπομονή.
Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν οι ταύροι χτυπούσαν με τα κέρατα και ο μόσχος στεκόταν, όταν το λιοντάρι βρυχιόταν και οι ταύροι κοίταζαν αγέρωχοι, όπως έχει γραφτεί: «με περικύκλωσαν πολλά μοσχάρια και με τριγύρισαν ταύροι καλοθρεμμένοι• άνοιξαν το στόμα τους καταπάνω μου σαν λιοντάρι αρπαχτικό» (Ψαλμ. 21, 12).
Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν αλυχτούσαν τα σκυλιά και ο αφέντης έδειχνε ανοχή, όταν οι λύκοι είχαν βγεί για ν’ αρπάξουν και το πρόβατο ήταν παρόν εκεί. Όταν ο ληστής δεχόταν πρόσκληση στη ζωή, ενώ η ζωή του κόσμου συρόταν στο θάνατο, όταν έβγαζαν τις άτακτες και θεοκτόνες εκείνες φωνές «άρον, άρον, σταύρωσον αυτόν. Το αίμα του επάνω σ’ εμάς και τα παιδιά μας» (Ιω. 19, 15. Ματθ. 27, 25), οι φονιάδες του Κυρίου και των προφητών, οι θεομάχοι, οι μισόθεοι, οι υβριστές του νόμου, οι πολέμιοι της χάριτος, οι εχθροί της πίστης των πατέρων, οι συνήγοροι του διαβόλου, τα γεννήματα των εχιδνών, οι ψιθυριστές, οι καταλαλητές, εκείνοι που είχαν βουτηγμένο το νού τους στο σκοτάδι, η ζύμη των Φαρισαίων (Ματθ. 16, 6. Μαρκ. 8, 15. Λουκ. 12, 1), το συνέδριο των δαιμόνων, οι μιαροί, οι πάμφαυλοι, οι λιθοβολιστές, οι μισόκαλοι. Και δικαιολογημένα φώναζαν, «άρον, άρον,
σταύρωσον αυτόν. Το αίμα του επάνω σ’ εμάς και τα παιδιά μας» (Ιω. 19, 15. Ματθ. 27, 25), οι φονιάδες του Κυρίου και των προφητών, οι θεομάχοι, οι μισόθεοι, οι υβριστές του νόμου, οι πολέμιοι της χάριτος, οι εχθροί της πίστης των πατέρων, οι συνήγοροι του διαβόλου, τα γεννήματα των εχιδνών, οι ψιθυριστές, οι καταλαλητές, εκείνοι που είχαν βουτηγμένο το νού τους στο σκοτάδι, η ζύμη των Φαρισαίων (Ματθ. 16, 6. Μαρκ. 8, 15. Λουκ. 12, 1), το συνέδριο των δαιμόνων, οι μιαροί, οι πάμφαυλοι, οι λιθοβολιστές, οι μισόκαλοι. Και δικαιολογημένα φώναζαν, «άρον, άρον, σταύρωσον αυτόν». Γιατί τους καταπλάκωνε η παρουσία της θεότητας με σάρκα και τους δυσαρεστούσε ο έλεγχος για τον τρόπο ζωής τους. Είναι συνήθεια πάγια των αμαρτωλών να μισούν τη συναναστροφή των δικαίων.
Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν τον φραγγέλωσαν και βασάνιζαν το Άγιο σώμα εκείνου που υπέφερε θεληματικά τα πάθη, για να θεραπεύσει τις παλιές πληγές των αμαρτημάτων μας.όταν σήκωσε στους ώμους του το ξύλο του σταυρού το τρόπαιο κατά του διαβόλου• όταν έβαζαν στεφάνι από αγκάθια σ’ εκείνον που στεφανώνει όσους πιστεύουν σ’ αυτόν• όταν φόρεσαν την πορφύρα σ’ αυτόν που χαρίζει αφθαρσία σε όσους αναγεννιούνται με νερό και Πνεύμα Άγιο (Ιω. 3, 5. Ματθ. 27, 48)• όταν κάρφωσαν στο ξύλο αυτόν που είναι Κύριος της ζωής και του θανάτου.
Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν οι στρατιώτες θριάμβευαν περιπαίζοντας τον Κύριο της στρατιάς των ουρανών.
Πότε ήταν ταπεινωμένος; Όταν έδεσαν στο καλάμι σπόγγο γεμάτο με ξίδι και τον πότιζαν δίνοντας χολή, αυτόν που τους έριξε το μάννα σα βροχή (Εξ. 16, 13-15)• όταν έσπαζαν οι πέτρες και σκιζόταν το καταπέτασμα του ναού κατάπληκτα από το θράσος των αλιτηρίων• όταν ο ήλιος πενθούσε και φορούσε το σκότος σαν πένθιμο σάκκο πενθώντας την πτώση των Ιουδαίων. Γιατί η ημέρα θρηνούσε τις συμφορές των Ιουδαίων, όταν η ζωή ήταν κρεμασμένη ανάμεσα στους ληστές και ο ένας τον χλεύαζε και τον κατηγορούσε, ενώ ο άλλος με τη μετάνοιά του λήστευε τον Παράδεισο (Λουκ. 23, 39-43).
Πότε ἦταν ταπεινωμένος; Ὅταν τό σῶμα παραδινόταν γιά τήν ταφή.
Πότε ἦταν ταπεινωμένος; Ὅταν οἱ στρατιῶτες φύλαγαν καί ἡ γῆ ἔκρυβε αὐτόν πού στήριξε τή γῆ πάνω στά νερά (Γεν. 1, 9)• ὅταν οἱ ἀπόστολοι κρύβονταν μή μπορώντας νά ὑποφέρουν τόν ὄγκο τῶν πειρασμῶν.
Ἀλλά πρόσεχε, ἀγαπητέ, τά θαύματα τοῦ Θεοῦ καί τά κατορθώματα τῆς χαρᾶς μετά τό πάθος. Ὁ περιφρονημένος μεταβαλλόταν σέ ἔνδοξο καί ἡ χαρά τοῦ κόσμου ἀνασταίνεται ἄφθαρτη μαζί μέ τό σῶμα. Τότε εἶχε ὠδίνες ἡ γῆ καί κυοφόρησε ἡ ἡμέρα καί ὁ θάνατος ἀπέβαλε τή ζωή τῶν ὅλων. Δέν ἦταν δυνατό νά κρατήσει ὁ θάνατος Ἐκεῖνον πού κρατεῖ τά πάντα μέ τό λόγο του.
Ἄς ἑορτάσουμε λοιπόν τήν τριήμερη ἀνάσταση πού ἔγινε πρόξενος αἰώνιας ζωῆς. Γιατί, ὅπως ἡ Θεοτόκος Μαρία δέ δοκίμασε παρθενικές ὠδίνες κόρης ἀνύμφευτης, ἀλλά μέ τή θέληση τοῦ Θεοῦ καί τή χάρη τοῦ Πνεύματος γέννησε τόν Δημιουργό τῶν αἰώνων, τόν Θεό Λόγο τοῦ Θεοῦ, ἔτσι καί ἡ γῆ ἀπό τίς λαγόνες της, ἀποφεύγοντας τίς ὠδίνες τοῦ θανάτου (Πράξ. 2, 24), ἄφησε ἐλεύθερο, ὅταν διατάχτηκε τόν Κύριο τῶν Ἰουδαίων• γιατί δέν μποροῦσε νά κατέχει ἕνα σῶμα πού εἶχε γίνει φορέας ἀθανασίας. Φέροντας λοιπόν στό νοῦ ὁ προφήτης Δαβίδ τήν ἀποκατάσταση τοῦ μεγαλείου, τήν κατάργηση τοῦ θανάτου, τήν ἐλευθερία ὅσων ἦταν κάποτε δοῦλοι, φωνάζει καί λέει:«ὁ Κύριος ἔγινε βασιλιάς, φόρεσε τό μεγαλεῖο του» (Ψαλμ. 92, 1).